فلسفۀ اسلامی متأخر و دانشِ ما به جهان خارج
نویسنده
چکیده مقاله:
از زمان دکارت و طرح استدلالهای شکاکانه، دانش به جهانِ خارج یکی از دغدغههای فیلسوفان معرفتشناس غرب بوده است. این پرسش در فلسفۀ اسلامیِ سنتی مسئله نبوده است و در دوران اخیر و پس از آشنایی فیلسوفان مسلمان با فلسفۀ جدید غرب، برخی فیلسوفان اسلامی متأخر برای پاسخ به «شکاکیت دربارۀ جهان فیزیکی»، در صدد اثبات وجود جهان مادّی برآمدهاند. تأمّلات آنها دربارۀ موضوع به دو راهبرد متافیزیکی منتهی شده و آنها یا از راه توسّل به «اصل علیّت» و یا از راه «ضرورت مطابقت ادراکهای حسّی با اشیای فیزیکی» بر وجود جهان خارج استدلال کردهاند. این مقاله نشان میدهد که هیچکدام از این استدلالها نمیتوانند مدعاهایشان را اثبات کنند. بهعلاوه حتی اگر استدلالهای ایشان در اثبات نتیجه مورد نظر موفّق باشند، استدلال معروف و قوی «از راه جهل» به نفع شکاکیت در برابر این استدلالها مقاوم است.
منابع مشابه
فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
برخی پیروان امروزی فلسفۀ اسلامی، بر این باوراند که دیدگاههای فیلسوفان متأخر اسلامی دربارهٔ علم حضوری، میتواند برخی مسائل مطرح در نظریهٔ دانش را حل کند. احتمالاً، خاستگاه این باور دو نظریهٔ مشهور علامه طباطبایی دربارهٔ بازگشت علوم حصولی به علوم حضوری و نظریهٔ آیة اللّه محمد تقی مصباح یزدی دربارهٔ ارجاع بدیهیات اولیه به علوم حضوری است. بنا به نظریهٔ اول، هر علم حصولی ریشه در علمی حضوری دارد. مسئله...
متن کاملآنتی رئالیسم و شکاکیت نسبت به جهان خارج
شکاکیت فلسفی درباره جهان خارج دیدگاهی معرفتشناختی است که ادعا میکند انسان علیالاصول نمیتواند نسبت به گزارههایی که در مورد جهان خارج هستند معرفت داشته باشد. دستهای از استدلالهایی که به منظور اثبات موضع شکاکانه نسبت به جهان خارج ارائه شده است، بر اساس فرضیههایی شکلگرفته که به فرضیههای شکاکانه معروفاند. این فرضیهها تبیینی ممکن از اوضاع جهان هستند که با درک متداول ما از آن متفاوت است. ش...
متن کاملمقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure
کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...
متن کاملاستدلالهای سادۀ بروکنر در ردِّ شکاکیت نسبت به جهان خارج
شکاکیت فلسفی نسبت به جهان خارج حصول معرفت را نسبت به گزارههایی که دربارۀ جهان خارج هستند، ناممکن میداند. ازجمله روشهای اثبات این مدعا ارائۀ استدلالی شکاکانه است که براساس معرفتنداشتن ما به وقوعنیافتن فرضیۀ شکاکانه صورتبندی میشود. برای اولین بار، پاتنم تلاش میکند نشان دهد با پذیرش رویکرد برونگرایی معنایی میتوان کذب مقدمۀ اخیر از استدلال شکاکانه را نتیجه گرفت؛ اما استدلال او بهلحاظ مع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 20 شماره 78
صفحات 148- 165
تاریخ انتشار 2019-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023